INTELIGENCJA WIELORAKA – teoria H. Gardnera

Przez ponad wiek żyliśmy w przekonaniu, że mamy jedynie dwa typy inteligencji: lingwistyczna i logiczna. W dodatki testy IQ pokazywały, że jesteśmy albo „mądrzy” albo „normalni” albo „wadliwi”. Tymczasem teoria Howarda Gardnera zrewolucjonizowała nasz dotychczasowy sposób postrzegania naszego ilorazu inteligencji.

Gardner prowadził wieloletnie badania interdyscyplinarne i badał zarówno geniuszy jak i osoby upośledzone np. autystyków. Uważał, że dotychczasowe dwa typy inteligencji – lingwistyczna i logiczna - są niepełne i dyskryminują osoby, które posiadają uzdolnienia innej natury. Pokazał w swojej teorii, że nasza inteligencja jest wielopłaszczyznowa i określił 7 typów.

  1. Inteligencja matematyczno – logiczna (logiczna).
    Ten typ najbardziej kojarzy się nam z inteligencją. Człowieka obdarzonego rozwiniętym tym typem inteligencji, charakteryzuje rozumienie zagadnień z takich dziedzin jak matematyka, chemia, fizyka – czyli ścisłych. Z łatwością posługuje się on wzorami, diagramami, liczbami i wykresami. Jest poukładany i przechodzi od ogółu do szczegółu. Rozumowanie u takich ludzi, często odbywa się niewerbalnie a nawet poza świadomością. Można to porównać do „przebłysku wiedzy”. Dziecko posiadające dobrze rozwiniętą inteligencję matematyczno – logiczną, doskonale radzi sobie z większością zadań, które są mu stawiane w okresie edukacji i szybko odnajduje rozwiązania abstrakcyjnych problemów.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: inżynier, księgowy, informatyk, planista, statystyk, nauczyciel, bankier, naukowiec.

  2. Inteligencja językowa (lingwistyczna).
    Tyczy się głównie rozumienia tekstu i umiejętności tworzenia go. Ludzie z dobrze rozwiniętym tym typem inteligencji dobrze posługują się językiem w mowie i na piśmie. Mają uporządkowane i poprane wypowiedzi (ortografia, stylistyka), są oczytani, mają szeroki zakres słownictwa i łatwo uczą się języków obcych. Posiadają dobry warsztat pisarski – najwyższy poziom prezentują poeci. Dzieci z rozwiniętym tym typem inteligencji lubią opowiadać bajki i relacjonować różne wydarzenia, często prowadzą pamiętniki, piszą wiersze lub opowiadania i garną się do redagowania gazetki szkolnej. Dobrze rozwinięta inteligencja językowa niestety nie niesie ze sobą komunikatywności w rozmowie, czy wystąpieniach publicznych, gdyż jest to uwarunkowane przez inteligencję interpersonalną i osobowość.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: mówca, dziennikarz, pisarz, poeta, redaktor, polityk.

  3. Inteligencja przestrzenna.
    Ten typ inteligencji manifestuje się w zdolności do myślenia obrazami, tworzenia w umyśle różnych wizerunków i dokonywanie rotacji obiektów w myślach. Osoby o rozwiniętej inteligencji przestrzennej świetnie orientują się w otoczeniu oraz w zakresie figur i tła. Z łatwością korzystają z map i sami potrafią je tworzyć. Obecnie umiejętności związane z tym typem inteligencji nie są cenione w szkołach i pedagodzy nie kładą nacisku na jej celowy rozwój u dzieci.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: lotnik, nawigator, rzeźbiarz, malarz, architekt, szachista, fizyk teoretyczny, kierowca zawodowy.

  4. Inteligencja cielesno – ruchowa (kinestetyczna).
    Osoby obdarzone tą inteligencją potrafią dobrze kontrolować ruchy swojego ciała, wykorzystując je w zróżnicowany i umiejętny sposób, głównie w celach ekspresyjnych. Mają świadomość swojego ciała i swoich ruchów, doskonale nad tym panują i są w tym niezwykle precyzyjni.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: sportowiec, tancerz, aktor, muzyk, chirurg.

  5. Inteligencja muzyczna.
    Związana jest ze strefą odbierania, rozumienia muzyki, jak i jej tworzenia. Takie osoby mają zdolność do rozróżniania barwy i wysokości dźwięków oraz długości ich trwania. Posiadają techniczne umiejętności, które umożliwiają im posługiwanie się instrumentami muzycznymi. Inteligencja muzyczna często nazywana jest talentem muzycznym. Obecne, w czasach kiedy króluje kult muzyczny, ani rodzice ani pedagodzy nie przywiązują zbyt wielkiej wagi do rozwoju tego typu inteligencji u dzieci i traktują go po macoszemu.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: kompozytor, piosenkarz, solowy artysta, instrumentalista.

  6. Inteligencja intepersonalna (społeczna, emocjonalna).
    Jest to rodzaj inteligencji emocjonalnej, która pozwala człowiekowi dostrzegać różnice pomiędzy osobami i odnajdywać się w sytuacjach społecznych. Osoby z rozwiniętym tym typem inteligencji potrafią wczuć się w sytuację innych ludzi, dostrzegać ich nastroje i temperamenty. Odczytują zamiary i intencje drugiej osoby, nawet gdy są one przez nią skrywane. Inteligencja interpersonalna jest mało rozwijana w szkołach. Jej kosztem rozwija się inteligencję logiczną czy językową, które same w sobie są mało przydatne w rozwiązywaniu realnych problemów z życia codziennego.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: nauczyciel, terapeuta, przywódca religijny, przywódca polityczny.

  7. Inteligencja intrapersonalna.
    Osoby obdarzone rozwiniętym tym typem inteligencji, posiadają świadomość samego siebie i umiejętność świetnego analizowania i rozróżniania swoich wewnętrznych stanów. Rozumieją swoje postępowanie i zachowanie. Potrafią nazywać swoje emocje, określić skąd się wzięły i rozumieją swoje pragnienia czy potrzeby. Znają swoje mocne i słabe strony. To rodzaj wglądu w siebie, w wyniku którego człowiek potrafi stworzyć realistyczny obraz samego siebie.
    Zawody i profesje, w których niezbędny jest ten typ inteligencji: teolog, filozof.

    Gardner uznaje, że człowiek posiada każdy z tych typów inteligencji od urodzenia. Jednak poziom ich rozwoju i kombinacja są zależne od naszej edukacji i kultury w jakiej się wychowujemy. Nawet potencjalny muzyczny geniusz, może nigdy nie stać się nawet przeciętnym muzykiem jeśli umieści się go w środowisku niedającym mu żadnych szans na rozwój. Gardner dodatkowo podkreśla, że „nie ma dwóch osób posiadających taką samą kombinację typów inteligencji”.

Karolina Kwiatkowska

Komentarze
Jeśli jesteś człowiekiem to przesuń suwak w prawo
  PRODUKT TYGODNIA  
produkt tygodnia
  PORADY  
Kwasy w pielęgnacji zimowej - które wybrać i jak ...

Kwasy to temat, który powraca z ogromnym echem jesienią i pozostaje z nami zazwyczaj przez całą zimę. Ta pora roku pozwala odrobinę zaszaleć ze składnikami ...

Pogotowie kosmetyczne - regeneracja skóry zimą

Zima to wyjątkowo trudny okres dla skóry, szczególnie tej wrażliwej, nadreaktywnej, czy suchej. Mróz, zmiany temperatury, wiatr i suche powietrze w pomieszczeniach ...

Wyjątkowe zestawy prezentowe na każdą kieszeń - podaruj ...

Mikołajki tuż tuż, został miesiąc do świąt więc to idealny moment, aby pomyśleć o prezentach na Gwiazdkę. Nie warto zostawiać tego na ostatnią chwilę i w ...

  POPULARNE  
"50 twarzy Greya" - film: kto zagra główne role?
10 najmodniejszych stylizacji męskiego zarostu na 2016 rok
Nowe oblicze Greya - Recenzja
10 najdroższych perfum świata